24 kwietnia 2014 r. zmarł we Wrocławiu Tadeusz Różewicz (ur. 9 października 1921  r. w Radomsku) – polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, członek Wydziału VI Twórczości Artystycznej Polskiej Akademii Umiejętności. W okresie okupacji utrzymywał się z pracy fizycznej; w latach 1943-1944 walczył w partyzanckim oddziale Armii Krajowej. Po zakończeniu wojny współpracował z prasą konspiracyjną. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Zamieszkał w Gliwicach, od 1968 r. przebywał we Wrocławiu. Debiutował w konspiracji tomem wierszy i opowiadań Echa leśne (1944), ale ze względu na szczególny charakter tej publikacji, za właściwy debiut przyjmuje się zbiór Niepokój (1947).

Zbiory opowiadań:

• 1955 – Opadły liście z drzew
• 1960 – Przerwany egzamin
• 1966 – Wycieczka do muzeum
• 1970 – Śmierć w starych dekoracjach
• 1979 – Próba rekonstrukcji

Zbiory wierszy i poematy:

• 1944 – Echa leśne
• 1946 – W łyżce wody
• 1947 – Niepokój (zawiera m.in. wiersz Ocalony)
• 1948 – Czerwona rękawiczka
• 1950 – Pięć poematów
• 1951 – Czas, który idzie
• 1952 – Wiersze i obrazy
• 1954 – Równina
• 1955 – Srebrny kłos (zawiera m.in. wiersz Przepaść)
• 1956 – Poemat otwarty
• 1958 – Formy (zawiera m.in. wiersz List do ludożerców)
• 1960 – Rozmowa z księciem
• 1961 – Zielona róża (wiersze wydane razem z dramatem Kartoteka)
• 1961 – Głos Anonima (zawiera poemat Et in Arcadia ego)
• 1962 – Nic w płaszczu Prospera
• 1964 – Twarz
• 1968 – Spadanie, Non-stop-show (poemat)
• 1968 – Twarz trzecia
• 1969 – Regio
• 1974 – Wiersze
• 1977 – Duszyczka
• 1987 – Poezje
• 1989 – Na powierzchni poematu i w środku
• 1991 – Płaskorzeźba
• 1996 – Zawsze fragment
• 1998 – Zawsze fragment. Recycling
• 1999 – Matka odchodzi – książka otrzymała laur Śląskiego „Oblicze Ojczyzny” Wawrzynu Literackiego za 1999 oraz Nike w 2000
• 2001 – Nożyk profesora (poemat i wiersze)
• 2002 – Szara strefa
• 2004 – Wyjście
• 1955, 2005 – Uśmiechy
• 2007 – Nauka chodzenia. Gehen lernen
• 2008 – Dwie strony medalu
• 2008 – Kup kota w worku
• 2012 – To i owo

Dramaty:

• 1960 – Kartoteka
• 1962 – Grupa Laokoona
• 1964 – Świadkowie albo Nasza mała stabilizacja
• 1965 – Wyszedł z domu
• 1969 – Stara kobieta wysiaduje
• 1972 – Na czworakach
• 1975 – Białe małżeństwo
• 1979 – Śmierć w starych dekoracjach
• 1979 – Do piachu
• 1982 – Pułapka
• 1997 – Kartoteka rozrzucona
• 1997 – Palacz

Scenariusze:
Wspólnie z Kornelem Filipowiczem:

• 1956 – Trzy kobiety
• 1959 – Miejsce na ziemi
• 1962 – Głos z tamtego świata
• 1966 – Piekło i Niebo

Wspólnie ze Stanisławem Różewiczem:

• 1961 – Świadectwo urodzenia
• 1964 – Echo
• 1967 – Mąż pod łóżkiem w Komedie pomyłek
• 1968 – Samotność we dwoje
• 1973 – Drzwi w murze

Inne:

• Zabawy przyjemne i pożyteczne Tadeusza Różewicza, Eugeniusza Geta Stankiewicza i... (2006) – film dokumentujący wrocławską wystawę pod tym tytułem (płyta DVD, dodatek do „Odry” 10/2006)

Nagrody i wyróżnienia przyznane poecie:

• 1948 – Medal Wojska Polskiego
• 19 lipca 1955 – Złoty Krzyż Zasługi
• 1966 – Nagroda Państwowa I. stopnia
• 1955 – Nagroda Państwowa II. stopnia
• 1974 – Krzyż Armii Krajowej[8]
• 1977 – Order Sztandaru Pracy II klasy, za całokształt twórczości literackiej
• 15 sierpnia 1981 – odznaka Akcji „Burza”
• 7 października 1991 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego
• 11 listopada 1996 – Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski
• 1997 – nagroda „Złotej Kuli”
• 1997 – Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego
• 22 stycznia 1999 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Śląskiego
• 2000 – Order Ecce Homo – polskie odznaczenie kościelne nadane przez Kapitułę Orderu Ecce Homo za odkrywanie mrocznej strony świata pełnego chaosu i podziałów, nadzieję bijącą z oceny codziennej, pozornie beznamiętnej szarości, za pogodzenie się z nieuchronnością i konsekwencję w dążeniu do poznania prawdy o człowieku, choćby najgorszej. Za poezję, która „dotyka serc i rzeczy...” (Poetyka).
• 10 marca 2000 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Opolskiego
• 2000 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
• 4 kwietnia 2001 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego
• 1 czerwca 2006 Tadeusz Różewicz odebrał dyplom doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego Promotorem była prof. Małgorzata Książek-Czermińska. Po 15 minutach wygłaszania wykładu okolicznościowego przerwał, wyjaśniając, że nie będzie zabierał czasu zebranym, a pełny tekst i tak pojawi się w pamiątkowej publikacji.
• 26 listopada 2006 – Nagroda Złotego Berła
• 8 października 2007 – nadanie tytułu honoris causa przez Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu
• 2008 – Złoty Wawrzyn Olimpijski 2008 w kategorii poezja
• 22 marca 2009 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
• 25 czerwca 2009 – nadanie tytułu honoris causa przez Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy w Kielcach
• 18 stycznia 2011 – Nagroda specjalna Polityki „Kreator kultury 2010” – „Nagroda za wierność poezji i sobie. Za świadectwo dane kilku kolejnym epokom oraz pytania, które włączyły polską literaturę i teatr w europejską debatę o najważniejszych doświadczeniach współczesnego człowieka.”

Zainteresowanych twórczością poety zapraszamy do biblioteki szkolnej.

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł